Татвар Лекц 11
Лекц – 11
Онцгой албан татвар
Онцгой албан татвар
Онцгой албан татвар гэдэг нь хууль тогтоомжоор тусгайлан заасан бараа
үйлчилгээнд АТ нргдуулах үйл ажиллагаа юм. Бүтээгдэхүүн ажил үйлчилгээний үнээр
дамжуулан эцсийн хэрэглэгч дээр төлөгддөг учир АТ буюу шууд бус татвар болдог.
Төсвийн орлогын нэг эх үүсвэр болохын зэрэгцээ тамхи, согтууруулах ундаа,
төлбөрт, бооцоот, тааврын тоглоомыг хязгаарлах авто зам барих, засварлах эх
орны үйлдвэрлэлийг дэмжих үйлдвэрлэлд байгаль орчинд нөлөөлөх сөрөг нөлөөллийг
хязгаарлах зорилготой болно.
Онцгой албан татварын бусад татвараас ялгагдах онцлог нь:
1.
Татварын хувь хэмжээ өндөр байна.
2.
Бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, хөдөлмөрийн зарцуулалтад
төдийлөн нөлөөгүй
Татвар
төлөгчийн төлөх чадамж татварын ачаалалд төдийлөн нөлөөлөхгүй татвар ногдуулж
буй бараа ажил үйлчилгээг хэрэглэдэг хүрээнд төсөв нийгмийн орлогтой хэсэг нь
байдаг тул тэдний орлогыг төсөвын татах замаар татварын хувиарлалтын үүргийг
давхар үйлдэнэ.
1.
Онцгой албан татвар ноогдуулах хүрээ нь
1.
Тансаг хэрэглээний бүтээгдэхүүн эсвэл үйлчилгээнд ЗГ-аас
сайтар хянагдах борлуулалт болон үйлдвэрлэл.
2.
Эрэлт нийлүүлэлтийг хатуу үнээр хянах өвөрмөц онцлогтой
бүтээгдэхүүн
3.
Хэрэглээ нь ЗГ-аас хамаарах байгалийн нөөцтэй холбоотой
бүтээгдэхүүн үйл ажиллагаа
4.
Сөрөг нөлөө үзүүлдэг бүтээгдэхүүн
5.
Түгээмэл хэрэглэгддэг бүтээгдэхүүн үйлчилгээ
МУ ОАТ-ыг 1923 онд цай тамхи шүдэнз зэрэг өргөн хэрэглээний бүтээгдэхүүнд
ноогдуулж эхэлжээ. 1993 оноос ОАТ-ыг зах зээлийн нийгэмд нтйцүүлэн хэрэглэж
иржээ. 1993 онд баталсан хуулиар согтууруулах ундаа тамхи алт мөнгөнөөс авах
татварыг 1993 онд хүчингүй болгож 1994 онд авто бензин, дизлийн түлшинд, 1997
онд авто машинд, 2006 оноос төлбөрт тааварт бооцоот тоглоомонд ОАТ ногдуулах
болсон байна.
2.
ОАТ ногдуулах биет нэгж
Бүх төрлийн согтууруулах ундаа бүх тамхи авто бензин дизлийн түлш суудлын
авто машин бараанд ОАТ ногдуулахдаа дараах биет нэгжийг үндэслэл болгоно.
№
|
ОАТ ногдуулах
барааны нэр төрөл
|
ОАТ ногдуулах биет
нэгж
|
1
|
Бүх төрлийн
согтууруулах ундаа
|
1лирт
|
2
|
Янжуур болон түүнтэй
адилтгах бусад тамхи
|
100ш
|
3
|
Дүнсэн болон түүнтэй
адилтгах задгай тамхи
|
1кг
|
4
|
Авто бензин дизлийн
түлш
|
1тн
|
5
|
Суудлийн авто машин
|
1ш
|
МУ-н үйлдвэрлэсэн бараанд ОАТ ногдуулахдаа үйлдвэрлэгчийн борлуулсан
барааны биет нэгжийг үндэслэн тогтооно. ОАТ ногдуулах барааг бусдад үнэ
төлбөргүй шилжүүлсэн ханидвалсан түүнчлэн хувь хүн хуулийн этгээд өөрийн
хэрэгцээнд авсан бол тэдгээрийг борлуулсанд тооцож ОАТ ногдуулна. Төлбөрт
таавар бооцоот тоглоомын үйл ажиллагаанд ашиглагдаж байгаа тусгай зориулалтын
тоног төхөөрөмжийн биет нэгж тус үйл ажиллагааг эрхэлэн явуулж байгаа хувь хүн
хуулийн үйл ажиллагаанд ОАТ ногдуулахдаа дараах биет нэгжийн үндэслэл болгоно.
№
|
ОАТ барааны нэр
төрөл
|
|
1
|
Тоглоомын ширээ буюу
электрон хүрд
|
1ш
|
2
|
Автомат тоглоом
|
1ш
|
3
|
Тоглоомын үр дүнг
харуулсан касс (тотанизатор)
|
1ш
|
4
|
Бооцоог тооцоолох
буслейнерийн төв
|
1ш
|
ОАТ ногдуулах
Бүх төрлийн согтууруудлах ундаа бүх
төрлийн тамхи эх орны үйлдвэрийн авто бензин дизлийн түлшний тогтоосон биет
нэгжид дараах хэмжээгээр ОАТ ногдуулна.
1.
Хүнсний зориулалттай спиртийн согтууруулах ундааны
үйлдвэрт худалдсан ба 1л тутамд 1 ам доллар
2.
Бусад газарт худалдсан ба 1л тутамд 10 ам доллар
3.
Бүх төрлийн архи 40 хүртэл хатуулагтай бол аймагийн 1,6,
нийслэлийн 2, импортоор орж ирсэн бол 5 ам.д-ын татварыг литр тутамд
ноогдуулна.
4.
40 ба түүнээс дээш хатуулагтай ба аймаг нийслэл 4,5,
импортоор 6 ам.д
5.
Бүх төрлийн дарсанд 35 хүртэл хатуулагтай ба 1л тутамд
0,5, импортоор оруулж ирсэн бол 1,5 ам.д
6.
35 ба түүнээс дээш хатуулагтай ба 1л- 4,5, импортоор
оруулж ирсэн ба 6 ам.д татварыг ногдуулна.
7.
Бүх төрлийн пивонд 02 ам.д ногдуулна.
8.
Янжуур болон түүнтэй адилтгах тамхи 100ш тутамд 0,6 ам.д
татвар ногдуулна.
9.
Дүнсэн болон түүнтэй адилтгах задгай тамхи 1тн тутамд 0,3
ам.д
10.
Авто бензин 90 хүртэл октантай ба 1тн тутамд 11ам.д, 90
ба түүнээс дээш октантай бол 1т12 ам.д дизлийн түлш 1тн тутмад 15 ам.д
Авто бензин дизлийн түлшийг импортлон орж ирж байгаа
хилийн боомтоос хамааруулан дараах хэмжээ ялгавартай хэмжээгээр ОАТ ногдуулна.